Một bài viết của Trịnh Công Sơn

Năm 1999, tôi đọc trên báo tuổi trẻ một bài viết của Trịnh Công Sơn trong ngày ra đi của giáo sư Hoàng Thiệu Khang. Có lẽ đó là bài khóc bạn mà tôi cảm thấy xúc động nhất trong những bài tôi đã đọc. Hai năm sau, 1/4/2001, Trịnh Công Sơn mất. Chiều hôm đó tôi đi ngang đường Phạm Ngọc Thạch và thấy người ta đứng rất đông ở một con hẻm, ngày hôm đó tôi mới biết đó chính là nhà của nhạc sĩ họ Trịnh. Cảm thấy bàng hoàng và nhớ lại bài viết năm xưa của ông.

Bây giờ đã là bao lâu rồi, thời gian đi nhanh quá!

"Tôi vừa mất đi một người bạn, cũng có nghĩa là tôi đã mất đi một phần nào đó trong cuộc sống của mình. Cái phần mất đi có thể nhỏ cũng có thể lớn lao vô cùng. Có một thứ ngậm ngùi và có thể có cả nghìn giọt nước mắt. Để khóc một người bạn thì không cần che giấu vì mình đang khóc. Khóc vì một người mỗi ngày ăn cơm, uống rượu với bạn và cười ha hả với nhau thì không có gì phải hổ thẹn. Đấng nam nhi nào cũng phải có lúc yếu lòng vì một mất mát động đến sâu sa của tâm can. Chết là hết mà có khi chết cũng vẫn còn. Còn và hết, là tùy theo suy nghĩ của mỗi người. Nhưng còn và hết là một nỗi vô vọng của con người muốn đi tìm một sự tuyệt đối không có thật.

Giáo sư mỹ học Hòang Thiệu Khang là một người bạn rất thân của tôi. Mỗi ngày chúng tôi đều ăn uống với nhau. Ăn uống với nhau hàng ngày trở thành một thói quen. Bỗng nhiên nay mất đi một thói quen cũ. Khang nằm xuống và tôi đứng trước một xác thân im lìm. Xác thân ấy hôm qua và những hôm trước nữa và cả một năm dài đã ngồi cạnh tôi, ngồi cạnh như một thực thể sống động vui cười hả hê với cuộc đời vây quanh. Thế mà chỉ giây phút không còn nữa. Không còn như một hạt bụi mong manh tan biến trong cõi phù trần này

Khang ơi, ông định viết một bài về tôi. Chưa kịp viết thì ông đã bỏ đi. Không hề gì đâu. Viết cho nhau chỉ là một cái cớ để bày tỏ sự tồn tại của mình. Không viết, biết đâu, chính là sự bày tỏ cao quý nhất.

Khang ơi, ông đi, tôi chưa hiểu được là ông đã mất tôi hay tôi đã mất ông. Mất, còn, có, mất, được, thua, còn có ý nghĩa gì nữa đâu khi giá trị của sự hiện diện không còn nữa.

Thế thì Khang ơi, hãy như có đó mà cũng như không. Không có, có không đều là vô nghĩa và sự vô nghĩa đó hình như cũng chính là hư không. Đã là hư không thì nói thêm làm gì nữa cho vô ích mà thêm mệt mỏi cuộc đời.

Ông ngủ yên đi Khang ơi, tôi buồn quá nhưng cứ mặc tôi Khang ơi!

Nghìn thu ra đi!

Nghìn thu ở lại!

07/08/1999

Trịnh Công Sơn"