Dạo này sao lại nhiều chuyện xảy ra thế, nhức đầu, lang thang đọc bài trên net gặp bài này của anh Ngô Quang Hưng về cuộc đời của một ca sĩ, xúc động quá!
Lần đầu tiên tôi được nghe Eva Cassidy qua một album loại jazz/pop collection tình cờ sục sạo ra được khi đi tìm đĩa của Norah Jones ở Hong Kong. Chị hát "Yesterday" của Paul McCartney với một góc cảm xúc và rearrangement rất độc đáo. Tuy vậy, ấn tượng đọng lại sâu sắc nhất không phải cách chị thể hiện Yesterday (dù xuất sắc) mà là giọng soprano tuyệt đối quyến rũ, khỏe, và cực kỳ truyền cảm! Giọng ca mà bất kỳ ai, dù đang làm gì, nghe qua lần đầu cũng phải dừng lại lắng nghe cho hết ca khúc. Giọng ca làm ta có cảm giác không gian xung quanh đặc lại, giao động theo từng tiếng ngân.
Tôi đã liên tưởng đến Aretha Franklin khi nghe Eva Cassidy để rồi đi từ ngạc nhiên đến ngưỡng mộ khi tìm hiểu thêm về cô gái da trắng tóc vàng đầy tài năng này. (Ngạc nhiên vì tôi đã không thể tưởng tượng được đây lại không phải là một chất giọng nữ da đen.)
Tiểu sử và câu chuyện thương tâm của Eva Cassidy đầy rẫy trên Internet. Bạn có thể tham khảo ở
http://www.oaksite.co.uk/bioblue.html
http://evacassidy.org/eva/
để biết thêm chi tiết. Tôi tóm tắt lại đây vài nét đặc trưng rất Eva Cassidỵ
Eva sinh ngày 2/2/1963, mất ngày 2/11/1996. Chị ghét trường học, áo đầm, lái xe hung hăng; yêu thích vẽ, điêu khắc, chơi guitar và hát.
Chị học guitar từ cha, Hugh Cassidy, từ thủa còn rất nhỏ, và chơi guitar trong ban nhạc gia đình với cha (bass) và anh trai Donny (violin). Chị là thiên tài bẩm sinh về hát harmony. Trẻ con nghe nhạc trên radio hát theo đúng giai điệu đã là giỏi, Eva thì luôn hát bè theo một cách tuyệt hảo - bất kể bè cao thấp kiểu gì!
Các record companies và cả các clubs không chịu làm việc với chị vì Eva chỉ muốn hát những gì mình thích, từ chối bị liệt vào một dạng nhạc nhất định. Khi hát demo, chị luôn hát mẫu một bài Blues, một bài Jazz, một bài Pop, một bản dân ca Celtic lạ hoắc nào đó, và cả Gospel.
Không chỉ có thế, chị luôn arrange lại theo ý mình. Góc nhìn của chị đến nhạc phẩm folk kinh điển "over the rainbow" cực kỳ độc đáo, và có lẽ là rearrangement nổi tiếng nhất của Eva. Khi bị yêu cầu hát một số bài này bài nọ để ra album, chị trả lời: "Just don't have me sing that pop-crap!"
Xin trích một đoạn từ bài báo của Jefferson Morley (ngày 3/8/1998) trên tờ Washinton Post:
"In June she went with Jackie Fletcher to see Odetta, who was performing in Baltimore. ' This is what I want to do,' Eva told her friend, gesturing to the venerable folk singer onstagẹ 'A woman getting older and better, playing her guitar in haunts and clubs and quiet auditoriums, places where people really listen.'"
(Sau khi đọc câu này và nghe Cassidy đến xuất thần, tôi đã không kìm được liên tưởng đến Britney Spears, JLo, ... và một sự phỉ báng [âm nhạc] oái oăm nào đó.)
Chị không thích kiếm nhiều tiền (đến năm 30 tuổi - 1993 - chị mới có tài khoản ngân hàng), và dù giọng ca tuyệt hảo, chị lại thích làm backup vocal, không thích xuất hiện trước đám đông. Ước mơ tuổi thơ của chị là được hát backup cho Steve Wonder.
Đầu năm 1996, chị bị đau xương hông. Eva nghĩ là hậu quả của việc vẽ tranh tường ba ngày liên tục cho một trường trung học ở Annapolis, nơi chị chuyển đến từ DC. Không ngờ khám nghiệm cho thấy chị bị ung thư xương. Eva không có bảo hiểm, các bạn ca/nhạc sĩ đã làm vài buổi trình diễn kiếm viện phí cho chị.
Chị nhập viện John Hopkins mùa xuân 1996. Bao nhiêu bè bạn đến thăm và tặng hoa. Không thể gặp hết mọi người, chị nhờ mua một đống giấy và bút vẽ để ở hành lang bệnh viện. Mọi người ngồi la liệt vẽ ở hành lang. Chị treo tất cả các bức tranh này trong phòng bệnh, xem như đã gặp bạn.
Tháng 9/1996, người ta tổ chức một tribute concert. Eva đã rất yếu, nhưng cũng đến. Không ai mong đợi chị phải trình diễn nặng nhọc gì, mọi việc đã được sắp xếp thỏa đáng để chị song ca sơ sài với bạn hát Chuck Brown. Nhưng, với một sức mạnh huyền bí, chị đã chơi guitar và hát "What a wonderful world" (dĩ nhiên là với rearrangement rất Eva Cassidy) tặng cha mẹ mình. Tôi tìm được recording này - không cần phải nói - rất xúc động! Đây cũng là lần cuối cùng Eva biểu diễn trước công chúng. Chị ra đi tháng 11 năm 1996, chỉ mới hơn 33 tuổi, làm ngẩn ngơ tất cả những ai đã từng nghe qua giọng hát có một không hai này, dù là nghe lần đầu sau khi chị mất.
Eva Cassidy chỉ released hai CDs, đều do các hãng labels nho nhỏ địa phương xuất bản. Nhờ BBC Radio 2, một trong hai albums này gần đây đã bán được bản thứ một triệu, tin rằng chị đang mỉm cười ở đâu đó, và vẫn ôm guitar dịu dàng hát.
Dù chị hát nhiều loại nhạc, tôi thích nhất chị hát Blues (At Last, Ain't No Sunshine, ...), sau đo đến Folk (Bridge over trouble water, Over the Rainbow, ...). Các takes của chị cho các nhạc phẩm pop nổi tiếng cũng rất thú vị (Yesterday, Imagine, Time after time, Fields of Gold, ...). Gần đây, cô ca sĩ 19 tuổi Katie Melua người Anh (sinh ở Georgia) vừa bán được album thứ một triệu; album này tên là "Call off the search", có nhạc phẩm khá hay "Faraway Voice" được Katie viết tặng Eva. Katie có thể được xem là Norah Jones của Anh. Cô cho biết một trong những người cô chịu ảnh hưởng lớn nhất chính là Eva Cassidỵ
18/06/2004
NQH
